Beitrag
von guido » 06.12.2006 09:13
Grusse aus Belgien
Ich habe von der stad Brugge folgendes antwort bekommen uber Zeebrugge und Brugge:
Ich bemhue mir das (in mein soldaten Deutsch zu uberzetzen.
Wij danken u voor uw e-mailbericht van 3 december jl.
In verband met uw vraag omtrent een U- bootbunker in de Zeebrugse achterhaven zijn wij voor u op zoek gegaan naar fotomateriaal en een beknopte historiek.
Wij vonden in het Fonds Zeebrugge volgende beelddocumenten :
-Z44 - Duitse U-bootbunkers. Deze prentbriefkaart werd vervaardigd door de Brugse fotograaf Arthur Brusselle. We zien de grote bunker, tot het bergen van 8 duikboten, in de binnenhaven van Brugge. Onder de waterspiegel was er een diepte van 7 meter.
(Een binnenzicht van een afdeling van de grote bunker staat afgedrukt in het boek van V. Vermeersch 'Brugge en de Zee', Mercatorfonds, 1982, p. 246. In het hoofdstuk 11 'De havens van Brugge en Zeebrugge tijdens beide wereldoorlogen' van deze publicatie wordt op de pagina's 238-239 een beschrijving gegeven van de Duitse duikbootbasis te Brugge.)
-Z219, 16902 - Zeebrugge, bunker voor duikboten, links een gezonken vaartuig, febr. 1919
-Z252, 21010 - Zeebrugge, algemeen zicht op 'bassin d'évolution' met de schuilplaatsen voor onderzeeboten en rechts het begin van het kanaal naar Brugge, juli 1919.
In het artikel 'De geschiedenis van de haven van Brugge tijdens de eerste Wereldoorlog en haar herstel tijdens de jaren 1917-1920' van Alfred Keukeleire (Brugs Ommeland, jaargang 18, nr. 2, 1978) lezen wij over de U-boten op p. 79 tot 82 o.m. het volgende :
'Deze oorlogsmarinebasis (in de binnenhaven van Zeebrugge), door de Duitsers 'Kaiserliche Werffe' genaamd, werd ingericht door het 'Marinekorps Flandern' onder leiding van admiraal von Schröder, die resideerde in het provinciaal gouvernementsgebouw te Brugge. Dat Marinekorps bouwde in een tijdspanne van nog geen vier jaar een fantastisch kompleks van gebouwen, oorlogsbunkers in gewapend beton, zowel voor personen als voor kleine schepen, maar vooral voor duikboten, met daarnaast onderhouds-, montage- en herstellingswerkplaatsen, alsook ravitailleringsdepots voor brandstof en munitie.
(...)
De eerste kleine onderzeeboten werden in Duitsland gedemonteerd en vanuit de Duitse oorlogshaven Kiel naar Hoboken overgebracht, waar zij opnieuw in elkaar werden gezet, om vervolgens langs binnenkanalen naar Brugge overgevaren te worden. Deze duikboten waren niet langer dan 27 m. met een tonnage van 125 ton. Deze belachelijk kleine onderzeeërs brachten nochtans grote schade toe aan de Verbonden Vlooteenheden. Van april tot oktober 1915 boorden zij 140 grote en kleine geallieerde schepen in de grond.
Tijdens de eerste wereldoorlog heeft deze U-bootbasis 'Flandern', die vanuit Brugge in volle zee opereerde, in totaal 2.554 schepen met vier en een half miljoen ton globale scheepsruimte tot zinken gebracht, waarbij aldus een derde van de totale koopvaardijvloot ten onder ging.
Al de zeemijnen aangelegd door de Duitse mijnenleggers in de Noordzee en het Nauw van Kales, werden gemonteerd in de betonnen bunkers. De bewapening van de Duitse torpedojagers werd er eveneens gemonteerd en op punt gesteld. Deze bunkers waren de voorlopers van de fabrieksbunker van Eperlecques tijdens de tweede wereldoorlog. Voor de eerste maal in de maritieme krijgsgeschiedenis werden in de Brugse zeehaven schuilbunkers voor één of meerdere onderzeeboten gebouwd.
(...)
Bunkers voor onderzeeboten
Een eerste bunker , 73 m. lang, genaamd 'Kragunderstand für U boote' was opgesteld langs de oostkaai van het westdok bij de sluis, en bestond uit meerdere naast elkaar geplaatste spoorwegstaven die boven het waterpeil uitstaken, afgedekt met een betonlaag. Een gedeelte van deze spoorwegstaven zat vastgeankerd in beton. Een tweede bunker, 200 m lang, werd gebouwd langs de westkaai van hetzelfde dok. Deze twee bunkers bleven ongedeerd. Op de havendam van Zeebrugge hebben de Duitsers een gelijkaardige bunker van 71 m. gebouwd die eveneens intakt bleef na de oorlog.
Een derde bunker, gebouwd aan de westkaai van het kanaal Brugge-Zeebrugge, tussen de darzen I en II, groot 10 op 70 m., met betonlaag van 95cm., werd gedynamiteerd. Een vierde bunker met dezelfde afmetingen, eveneens gedynamiteerd, bevond zich achteraan de vorige . In het sanitaire dok van Zeebrugge hadden de Duitsers twee gelijkaardige specimens gebouwd, die ongedeeerd zijn achtergebleven.
(...)
De vijfde bunker voor onderzeeboten was buitengewoon groot en werd door de Duitsers ongedeerd achtergelaten. Hij was ongeveer 70 op 70 m. met 6 m. nuttige binnenhoogte en een diepgang van minimum 7 m. Hij bestond uit zeven kompartimenten, elk van 11,30 m. op 70 m. Deze bunker moest volgens Duitse bijgewerkte plannen, nog uitgebreid worden over de gehele breedte van darze I, met boompalen en gewapende betonbalken als fondatie. Dat alles werd door de Duitsers achtergelaten.
Bij de bouw van al deze bunkers, werden de meest moderne bouwkundige methodes in gebruik genomen. De betonnen steunpilaren waren op voorhand in gewapend beton gegoten en door laad-rolbruggen ter plaatse gebracht. Voor het dak met een dikte van 1 m. werden eerst geprefabriceerde betonbalken gebruikt, waarop achteraf een tweede laag beton werd gegoten tussen ijzeren armaturen. Deze vloeibare beton werd naar boven gehesen door een elevatortoren van 25 m. hoog en ter plaatse uitgestort via een lange beweegbare distributiebuis van 50 m. lengte. De honderden zuilen die het schuildak ondersteunden, rustten op rechtstaande zware boomstammen van minstens 9 m. lengte. Deze boomstammen werden door heitoestellen ingeslagen, werk dat werd uitgevoerd door private Duitse firma's.'
Indien u dit wenst kunt u voormelde publicaties en de fotodocumenten komen bekijken in de leeszaal van het Stadsarchief. U kan hier elke werkdag terecht van 8u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 16u30. Op maandagvoormiddag is de leeszaal niet toegankelijk voor het publiek maar op dinsdag kan u hier evenwel terecht tot 18u30.